[b] DERSA 10.
KARUBAR DE DEM U ÇİBAR (Yüklemde Zaman ve Nesne)
* KARUBAR= (Yüklem)
* DEM = ( Zaman)
* ÇIBAZ = (Nesne)
* zéname = (zamir)
KARUBAR DEM U ÇIBAZ (Yüklemde Zaman ve Nesne)
TAYÊ XUSUSU SERO, MA GERE KE RIND U
RAST BIFIKRİME, BIGURÊYİME, BINUSNİME
Ez na nusté (nosé) ho de, sıma ré karé de zof gırani anu ra zon.
Anu veré çhımu/çhıman...
Mordemé maé ke, zoné ma nusnené, na xusus de zofegéyim ğeletiné...
Nae serro ma; rınd bıfıkrime, rast bıguréyime.
Eve qéreté zonaunu périne, na karé ho bıkerime.
No, qeraré niyo. Mı çı zona, ez ey nusnenu. Ma piya sero namehuré.
Na xususi, ténya eve ordımé Tırki néno ve salıx daene.
Ma; gegene eve ordımé Elmanki, sımaré fıkré xo ame ra zon.
Sıma serva na tenganiye ré, qusıré ma de niamedé!
ZAZAKİ DE GORÊ NESNA
QESÊ KARUBAR i BENÊ 3 GRUPİ
GRUPO -1.(vırén) FORM Ê “ez”
SUBJEKT //KERDOĞ qe névurino.
Kerdoğ (Özne: Subjekt) ke zéname (zamir) o, NIKA de, NARADIMA de, ya ki NARARAVÊR de qe névurino.
Tım ju form dero.
GRUP O -2.(dıyine) FORM Ê “ ez / mı” (çibaz : nesne alan= geçişli)
SUBJEKT //KERDOĞ vurino.
Kerdoğ ke zéname (zamir) o, demé nıka u naradıme ra de névurino.
Hama demuné nara ravér (vérde) u kipé péyve cı u veré feki de vurino.
Çiyo de muhim:
Demé ora ravér (or) / zof rew (zr) de névurino.(Plusquamperfekt).
No dem: Demo ke sero qeséy beno, déyra ravéro.
Ma dersuné ho é naradıma, na xususi sero dergaderg vındeme.
Not: Zoné ma de zéde na xusus de ğeletiye bena. Gere rınd bızonio.
Na dersi, né sevetu(n) ra ma nusnayi.
GRUP O -3. (hireyén) FORM Ê “mı” (çibar : nesne alan= geçişli)
--(ravér form dero =gemiş zaman kipli fiil)
SUBJEKT //KERDOĞ névurino.
Kerdoğ ke zamir o, demé nıka u naradıme çino.
Demuné nara ravéri de “mı” formdero u névurino.
Qese é ke na nuws de vérené// esté u mane é ho:
Nıka____________: sopa //demo ke tederime
Naradıma________: demo ke hona néamo.
___(Naradımera//nıkaradıma).
Verde___________: demo ke vérdo ra
Ravér___________: demé veré qali(qesekerde)
Ora ravér_______: demo ke qal keme, cıra//déy ra ravér
Kılmek__________: kısaltma
pc._____________: péyvecı(dolaylı anlatım//Indirekt)
vf______________: veréfeki (ima etm.//Möglichkeitsform)
or._____________: ora ravér//Plusquamperfekt
zr._____________: zof(zaf) rew
arg_____________: argo
zn._____________: zé naine
NOT: No karé ma téniya muhim né, hemi ji karo de bıngeyino.
amaene____________: gelmek
bervaene/berbaene_: ağlamak
céraene (géraene)__: dönmek, dolaşmak, birini aramak
erjiaene__________: atılmak-fırlamak-güreşmeye başlamak
ero_cı_feteliaene_ _: aramak
* giriayene _ _ _ _ _: (kaynamak)
huyaene___________: gülmek)
kewtene___________: düşmek-düçar/naçar olm, geri kalmak)
lımayene__________: homurdamak(ayı vb)
mendene___________: kalmak
merdene___________: ölmek
niştayene_________: konmak- inmek- tünemek
pésayene__________: pişmek
qıraene___________: melemek
qiraene___________: bağırmak
qurfiyaene________: kopmak
ramaene___________: kaçmak)
ro_nanaene________: indirmek)
şiyaene___________: gitmek
tersaene__________: korkmak
véjiyaene_________: çıkmak
viene(biene)______: Tr:- i mek/olmak// Alm: sein
vorayene__________: yağmak
warayene__________: melemek
zewejiyaene_______: evlenmek
zn._______________: zé naine
kv________________:kılmek ke vajime
Né karubari grup o 1. deré. Kerdoğ (Sujekt) né vurino.
Not: karubar é péra beşti; goré qesé péyéni form céné.
Yané: goré karubar o ke péynie dero, goré déy yéné vatene.
Dersa bine; GRUP O -2. FORM Ê "ez/ mı" (çibar : nesne alan= geçişli) sero a.
MA NÊ TEZÊ HO EVE(EBE) MISALU / MiSALAN ARESTE KERİME
GRUP O -1. FORM Ê “ez” ; Béçi é (nesne almaz).
Ma vake: “SUBJEKT //KERDOĞ qe névurino”
Kerdoğ ke zénameo, nıka, naradıma ya ki nara ravér qe névurino.
Tım ju form dero.
Not: Vazé, ğeleta ma ke biye; mıneta ma wa, me herediyé
FORM Ê-----: "ez"
amaene
şexıs _ nıka _ _ _ _ verde _ _ _ _ _ pc-/-vf _ _ _ _ _ or(zr) --
Ez _ _ _ yénu _ _ _ _ amu _ _ _ _ amu _ _ _ _ _ améyi vi --
Tı _ _ _ yéna _ _ _ _ ama _ _ _ _ ama _ _ _ _ _ améyi vi --
o _ _ _ _ yéno _ _ _ _ ame _ _ _ _ amo _ _ _ _ _ améyi vi --
a _ _ _ _ yéna _ _ _ _ amé _ _ _ _ ama _ _ _ _ _ améyi vi --
ma _ _ _ _ yéme _ _ améyime _ _ améyime _ _ améyi vime --
sıma __ yéné _ _ _ _ améyi_ _ _ amé _ _ _ _ _ améyi vi --
Ê _ _ _ _ yéné _ _ _ _ améyi _ _ _ amé _ _ _ _ _ améyi vi --
bervaene
şexıs nıka verde pc-/-vf or(zr) --
Ez bervenu bervu bervu bervayi vi --
Tı bervena berva berva bervayi vi --
o berveno berva bervo bervayi vi --
a bervena bervé berva bervayi vi --
ma berveme bervayime bervayime bervayi vi --
sıma bervené bervayi bervé bervbayi vi --
Ê bervené bervayi bervé barvayi vi --
erjiaene
şexıs nıka verde pc-/-vf or(zr) --
Ez erjinu erjüne erjüne erjayi vi --
Tı erjina erjiya erjia erjayi vi --
o erjino erjiya erjiyo erjayi vi --
a erjina erjiye erjiya erjayi vi --
ma erjime erjiyayime erjiyayime erjiyayi vime --
sıma erjiné erjiyayi erjiyé erjiyayi vi --
Ê erjiné erjiyayi erjiyé erjiyayi vi --
huyaene
şexıs nıka verde pc-/-vf or(zr) --
Ez huyénu huyu huyu huyayi vi --
Tı huyena huya huya huyayi vi --
o huyeno huya huyo huyayi vi --
a huyena huyé huya huyayi vi --
ma huyeme huyaime huyayime huyayi vi --
sıma huyené huyayi huyé huyayi vi --
Ê huyené huyayi huyé huyayi vi --
hona esto....
Torné Thuji
Anasayfa