Hewa Xelil Begê Fême (Miro)

Hewa Xelil Begê Fême (Miro)

1
ax, de mire mire, bêbexto miro
bêbexteni meke, dısmenê to xızıro
xelil begê mı kistene mede, dısmenê to xızıro
kam ke bıkıno, xain gıneno pıro
hala urze, memê ilaşi çheki guretê, kistena xelil begê mırê fırr cêrino
begê mı, diki veng danê, nao sodıro
ax de mire mire, xain bêbext miro

2
ax de fême fême, xelil begê mı ver de hêniyo
astorê bıraê mı nao dota yeno şüariyê seri sero niyo
mı va; „astor şüariyê serê to kuwo
va ke; „çê miri de meser biyo“
mı nêzana ke bıraê mı şiyo, sola koreke de kişiyo
de mire mire, adır ve çê to kuyo
qemisê xelil begê mı mebe, bıraê mı mısaivê tüyo
axıri wertê sıma de iqrarê eliyo
ğeznê çê sa uşên begi zafiê, haq zalimi vira şiyo
ax de mire mire, zalım bêbext miro

3
ax de fême fême, xelil begê mı, pey ra sona weke
miri xevere rusna mamurê sola koreke
vano „xelil begi uza idare ke, ewro sonde egle ke”
memur çê vêsae, xainêni meke, bıraê mı mebe, çê xode meyman meke
memê ilyaşi mordemi rusnê, bıraê mı sero kerda hesrete, kardi u çheke
destê bıraê mı ke bıkewtêne ra çheke
hala pêro dêne; kam biyêne vosno qer, kam biyêne voreke
ax de miro miro, zalımo bêbext mire

4
ax de derdo derdo, xelil begê mı, derdo
xelil begê mı şiyo mamaxatune, uza riyê xo terdo
miri berdo, xapıto, xelil begê mı qan kerdo
bağıra sıpiye sero hurdımine pia sond werdo
„miro, to bıraê mı xapıto, heq qesasê mı torê nêverdo”
vano; „xelil begi kistene dine, arajiyê fême mırê ca verdo“
bıraê mı ke amo kiştene, kiştene nêamo
çêverê qonağu fême de mı sero zırze kerdo”
ax de miro miro, zalımo bêbext mire

5
ax de fême fême, xelil begê mı, pey ra tırr u kaşi
xete yazmıs kerda, bıraê mırê rusna, ewro bakê paşi
vano; „xelil beg hay re xo vınde, mir dısmenê xızırio
xunde ke sondi marê werdi, aqılê sarê ma şi“
zalımê miri mordemo jê xelil begi kisto, kerdo qolındê memê ilyaşi
heq adırê merdena bıraiye wedaro, ez kerdune wayirê merax u taşi
taê mara day kistene, xortê mêrxas u bornebaşi
ax de miro miro, zalımo bêbext mire

6
ax de fême fême, xelil begê mı, vera cado
astorê xelil begê mı boncê tever, reyê cı niso, rado
reyna bezna xuya derga rındeke astorê kimeti sero ta do
mire, haq roza ke da ve to, cıra helmê mado
xelil begê mı kistene mede, cıra ne domino, ne ewlado
to bıraê mı do kistene, çêverê qonağu fême de ma sero cado
ax de mire mire zalımo bêbext mire
ax de fême fême, xelil begê mı pey ra kemero rıso
astorê bıraê mı biarê, gem u jên kerê, meraxliyo, helmê cı niso
jênê astorê bıraê mı persenê, zerrno zalalo, şêm u gumiso
xelil begê mı pers kenê, heq bo, eve xo zerrno xalıso
meytê xelil begê mı ardo tever, roz u sewi marê biyê jê hepısu
kıla na comerdi warê zalımê miri ra niso
mordem çıtur kiseno, mordemê jê xelil begiê qom u meclisu
ax de miro miro, zalım bêbext mire

het: çareku
imıskerdoğe: xezer xanıme
çıme: bedri bava
bınge: hawar tornêcengi

hal u mesela lawıke:

Fême dewa Çarekana. Zaman de hetê Paloy ra amê. Zazau de dereza yenê. Pilê Çareku raver Sawşên Beg biyo. Goçê xo barê gay keno, vano „ga ke kot de mêle bi, uza temel sanon cı. Gaê xo sono, Şêniya Ağu de mêle beno. Temel saneno cı uza bon vırazeno. Vanê ke; Gaê xo çarebes biyo, namê Çareku uca ra mendo. Şêniya Ağu yê Beganê Gêğiya. Uza ejdayirê beno, Begê Gêğiye vano; „na ejdayiri bıkise, naza dan ve to.”

Lazê Sawşên Begi ra Uşên Beg ki zamanê xode qaymaqamê Pılemoriye bi. Cırê Uşenê Sawşên Begi vatêne. Lazê xo Hesen Beg, Heyder Beg zu ki Mıstafa Begi bi.
Heyder Beg be Xelil Begi ra sermiyanên sero têkote bi. Hurdmêna ki mordemê zuvini bi. Heyder Beg wendoğ bi. Zamanê ra tepia Xelil Begi ra vano, bê ma bêrime hurê. Sonê, Bağıre sero qırban kenê, sond wenê, yenê hurê. Heyder Beg Xelil Begi sılaiye keno Şêniya Ağu, Şêniya Ağu de awe sımenê.
Mamurê Sola Koreke ki cırê Qızılmescit vane, uza vınetêne. Heyder Beg rısvet dano mamuri, vano; „Xelil Begi bere, çê hode meyman ke. Uza kiseme.” Mamurê Sola koreke ki Xelil Begi dawet keno, beno çê xode keno meyman. Xelil Beg sono, tenê maneno keno ke şêro, o vano; „to ewro meymanê mına, ita vınde.” Cırê kebab sanenê cı, wenê, reqi sımenê. Heyder Beg mordemunê xora Memê İlyaşi ve dı-rê tenu ra rusneno uza. Pesewe çheka Xelil Begi dızdeni cênê, Memê İlyaşi ve mordemunê ra xo kunê zere, Xelil Begi kisenê.

Memê İlyaşi ki Sawelızo. Berfekê Heyder Begi bi. Heyder Beg çêna xo dano Memê İlyaşi.
Bado, xeylê serri ra tepia, Heyder Beg beno nêwes Pılemoriye de mıreno. Cınaza Heyder Begi benê Şêniya Ağu. Uca her kes derdê cınaza de beno. Memê İlyaşi lazê xo pençere ra keno zere, ğezna çê Miri onceno teber. Nae sero Mıstefa Beg, Memê İlyaşi fetelneno ke bıkiso. Peyniye de, Têrcan de (Mamaxatune de) dano kistene.

Cêniya Mıstefa Begi, Beganê Gêğiye ra biye. Sunniye biye. Hama yi sunni bi, esker dêmisê cı nêbi. Hereket o het de inu vındarna. Hereketê 38i de ki yi ki surgın kerdi, ardi Pılemoriye. Mavênê a cinıke ve toxtorê Pılemoriye rınd bi. Perunê o zamani ra 150 pangnote dana cı, vana: „Ala têl bıonce Anqara, çaê ni mıletê feqıri eve zav-zêç qırr kenê? Eke vanê eşqiyayê, eşqiyay kou derê.” Namê Toxtori Mutemet bi. Bado o toxtor Eleziz de bi baştabibê nêweşiya cüzzami.


Hawar Tornécengi


https://www.facebook.com/home.php?